4 Şubat 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan 7539 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun Elektrik Üretim Anonim Şirketi (“EÜAŞ”)’ın hak ve yükümlülüklerini düzenleyen 26. maddesinin bazı fıkraları değiştirilmiştir.
Bu değişiklikler kapsamında, EÜAŞ, mülga Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş.’nin (“TETAŞ”) mevcut sözleşmelerini devralarak enerji alım ve satım anlaşmalarını yürütme yetkisine sahip olmuştur. Ayrıca, EÜAŞ, elektrik enerjisi mübadele, ithalat ve ihracat anlaşmaları ile mevcut imtiyaz ve uygulama sözleşmeleri çerçevesinde yeni enerji alım ve satım anlaşmaları imzalayabilecektir.
EÜAŞ’ın, elektrik enerjisi ve kapasite alım-satımına ilişkin ikili anlaşmalar yapma ve organize toptan elektrik piyasalarında faaliyet gösterme yetkisi de genişletilmiştir. Bu kapsamda, EÜAŞ, görevli tedarik şirketlerine tarifesi düzenlemeye tabi olan tüketiciler için toptan satış tarifesinden elektrik enerjisi satışı yapacaktır. Tarifesi düzenlemeye tabi olmayan tüketiciler için ise satışa ilişkin fiyat, hüküm ve şartlar taraflar arasında serbestçe belirlenebilecektir.
Ayrıca, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (“Kurul”) tarafından son kaynak tedarikçisi olarak yetkilendirilen tedarikçiler, temin ettikleri elektrik enerjisinin Kurul tarafından belirlenecek oranını EÜAŞ’tan sağlamakla yükümlü kılınmıştır. Dağıtım şirketleri ise genel aydınlatma ile teknik ve teknik olmayan kayıplardan kaynaklanan enerji ihtiyaçlarını EÜAŞ’tan temin edeceklerdir.
EÜAŞ, belirtilen yükümlülüklerini mevcut sözleşmeler kapsamında karşılayamaması durumunda, yerli kömür yakıtlı elektrik üretim santrallerini işleten şirketlerden enerji temin edebilecektir. Bu temine ilişkin miktar, süre ve fiyat belirleme gibi usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenecektir.
Son olarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (“Bakanlık”) ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”), EÜAŞ’ın alım yükümlülüklerini tam olarak karşılayabilmesi ve bu yükümlülüklerden kaynaklanan mali yüklerin ortaya çıkmaması için, enerji piyasasında faaliyet gösteren diğer kamu iktisadi teşebbüslerinin mali yapılarını olumsuz etkilemeyecek şekilde, ilgili bakanlık ve kamu kurumlarının görüşlerini alarak gerekli önlemleri alma yetkisi ve sorumluluğuna sahiptir.
Bu değişiklikler, elektrik piyasasında EÜAŞ’ın rolünü ve sorumluluklarını yeniden tanımlamaktadır. EÜAŞ’ın enerji alım ve satım faaliyetlerine yönelik bu yeni düzenlemeler, devletin enerji piyasasındaki rolünü önemli ölçüde arttıracaktır. Bu durumun, piyasada rekabetin azalmasına ve enerji fiyatlarının belirlenmesinde devlet müdahalesinin artmasına yol açacağına ilişkin kaygılara sebep olması muhtemeldir.
