7534 SAYILI KANUN İLE İMAR HAKKI AKTARIMI TANIMLANARAK KAMU HİZMETLERİNE YÖNELİK TAŞINMAZ DÜZENLEMELERİNDE YENİ BİR DÖNEM BAŞLAMIŞTIR.
7534 sayılı Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) 5.12.2024 tarihinde kabul edilerek 12.12.2024 tarihli ve 32750 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanmıştır. Kanun ile 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu’na (“İmar Kanunu”) imar hakkı aktarımı tanımı eklenerek İmar Kanunu’nda önemli düzenlemeler yapılmıştır.
Kanun ile; imar hakkı aktarımı İmar Kanunu’nda “1/1000 ölçekli uygulama imar planının bulunduğu, arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış ya da yapılması mümkün olmayan alanlarda, parselin tamamının ya da bir kısmının umumi ve kamu hizmet alanlarında kalması sebebiyle parsel üzerinde özel mülkiyete konu yapılaşma hakkının verilememesi durumunda, verilemeyen emsale esas inşaat hakkının başka parsel ya da parsellere imar planı kararı ile taşınması işlemidir.” şeklinde tanımlanmış olup İmar Kanunu’nun imar planlarında umumi hizmetlere ve kamu hizmetlerine ayrılan yerlere ilişkin esasların düzenlendiği 13’üncü maddesine imar hakkı aktarımı eklenerek önemli düzenlemeler yapılmıştır.
Yapılan düzenlemelere göre; imar planında Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve orta öğretim kurumları ile yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri, karakol, pazar yeri, semt spor alanı gibi kamusal hizmete ayrılan taşınmazların imar hakkı aktarımı ile kamu mülkiyetine geçirebilmesine imkân verilmiştir. Bu kapsamda bir parselin kamu arazisi kapsamında kalması nedeniyle yapılaşma hakkının kullanılamadığı durumlarda, kullanılamayan emsale esas inşaat hakkı, uygun görülen başka bir parsele aktarılacaktır. Devlet, kamu yararını gözeterek vatandaşın mülkiyetinde bulunan tapulu taşınmazları değerlendirerek karşılığında eşdeğer nitelikte başka bir bölgede taşınmaz tahsisi yapabilecektir. Bu uygulama, ilgili belediyeler veya kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülecektir.
Sonuç olarak; Kamu yararını temel alan bu düzenleme, mülkiyet hakkının korunmasını esas alarak hayata geçirilmesi amaçlanan bir uygulamadır. Ancak, prosedürlerin işleyişi ve uygulama süreçlerine ilişkin detaylar, kamuoyunda çeşitli soru işaretlerine neden olmaktadır. Gelecekte yapılacak mevzuat düzenlemeleri ile imar hakkı aktarımına yönelik uygulama esaslarının daha belirgin hale gelmesi öngörülmektedir.
